Հովհաննես Թումանյան: Կացին ախպեր
Կացին ախպեր
Հովհաննես Թումանյան
Մի մարդ գնաց հեռու երկիր աշխատանք անելու: Ընկավ մի գյուղ: Տեսավ այս գյուղի մարդիկ ձեռով են փայտ կոտրատում:
- Ախպե՛ր, ասավ, ինչու՞ եք ձեռով փայտ անում, մի՞թե կացին չունեք:
- Կացինն ի՞նչ բան է, - հարցրին գյուղացիք:
Մարդը իր կացինը գոտկից հանեց, փայտը ջարդեց, մանրեց, դարսեց մյուս կողմը: Գյուղսսցիք այս որ տեսան, վազեցին գյուղամեջ, ձայն տվին իրար.
- Տո, եկե՛ք, տեսե՛ք, կացին ախպերը ինչ արավ:
Գյուղացիք հավաքվեցին կացնի տիրոջ գլխին, շատ ապրանք տվին ու կացինը ձեռիցն առան:
Կացինը առան, որ հերթով կոտորեն իրենց փայտը:
Առաջին օրը տանուտերը տարավ: Կացինը վրա բերավ թե չէ՝ ոտը կտրեց: Գոռալով ընկավ գյուղամեջ:
-Տո՛ եկե՛ք, կացին ախպերը կատաղել է`, ոտս կծեց:
Գյուղացիք եկան, հավաքվեցին, փայտերն առան, սկսեցին կացնին ծեծել: Ծեծեցին, տեսան՝ բան չդառավ, փայտերը կիտեցին վրան, կրակեցին:
Բոցը բարձրացավ, չորս կողմը բռնեց: Երբ կրակն իջավ, եկան բաց արին, տեսան՝ կացինը կարմրել է: Գոռացին.
- Վա՜յ, տղե՛ք, կացին ախպերը բարկացել է, տեսեք ոնց է կարմրել. որտեղ որ է, մեր գլխին մի փորձանք կբերի: Ի՞նչ անենք:
Մտածեցին, մտածեցին, ու վճռեցին տանեն բանտը գցեն:
Տարան գցեցին տանուտերի մարագը: Մարագը լիքը դարման էր. գցեցին թե չէ՝ կրակն առավ, բոցը երկինք բարձրացավ:
Գյուղացիք սարսափած վազեցին տիրոջ ետևից թե՝ «Ե՛կ, աստծու սիրուն, կացին ախպորը բան հասկացրու»: